Złącza i kable SCART służą do podłączania urządzeń audiowizualnych. Ta norma europejska została stworzona we Francji i wprowadzona w 1977 roku jako sposób na standaryzację sygnałów wejściowych.
System SCART zastąpił złącza antenowe RF i stał się standardem w sprzęcie audiowizualnym, takim jak odtwarzacze DVD, magnetowidy i podobne. System składa się z pojedynczego kabla zbierającego sygnały analogowe oraz unikalnego złącza SCART, które pomogło rozwiązać problemy z podłączaniem.
Choć nadal w niektórych urządzeniach można znaleźć gniazda SCART, w dzisiejszych czasach preferowanym sposobem transferu cyfrowego są złącza HDMI i DVI. W tym wpisie przyjrzymy się różnym cechom i funkcjonalności kabli SCART.
Co oznacza skrót SCART?
SCART to akronim nazwy francuskiego Stowarzyszenia Producentów Odbiorników Radiowo-telewizyjnych (Syndicat des Constructeurs d’ Appareils Radiorécepteurs et Téléviseurs), czyli organizacji, która go stworzyła.
Czym jest kabel SCART?
SCART to 21-pinowe złącze, które obsługuje sygnały wideo o standardowej rozdzielczości między dwoma urządzeniami AV. Działa dwukierunkowo, co pozwala na przesyłanie danych z dowolnego z podłączonych urządzeń. Zanim technologia cyfrowa stała się normą w urządzeniach AV, kable i złącza SCART były preferowanym wyborem pomimo grubości przewodów i pewnych trudności w obsłudze.
Kabel SCART obsługuje sygnały RGB, kompozytowe i S-Video, a także sygnały audio stereo i mono. Może być również używany do sygnałów wideo o wysokiej rozdzielczości. Jednak, wraz z pojawieniem się kabli i złączy HDMI w nowoczesnych, płaskich telewizorach, systemy SCART straciły na znaczeniu. O najnowszych systemach łączności dla urządzeń audiowizualnych dowiesz się więcej z naszego wpisu Wszystko o złączach HDMI.
Współcześnie, SCART znany jest także pod nazwą złącze Pertitel albo Eurozłącze. Po standaryzacji funkcjonuje jako standard CENELEC EN 50 049-1:1989 albo standard IEC 60933-1.
Jak wygląda kabel SCART?
Podobnie jak inne kable AV, przewód SCART ma męską końcówkę (wtyczka SCART), którą umieszcza się w porcie wpuszczonym w urządzenie. Męskie złącze posiada 21 pinów i wchodzi w gniazdo w tylko jeden sposób.
Dzięki takiej konstrukcji niemożliwe jest błędne podłączenie. Kable zazwyczaj mają maksymalnie 10 do 15 metrów długości, co pozwala na niezawodne przesyłanie sygnałów analogowych.
Jakie są różne typy gniazd SCART?
Nie biorąc pod uwagę pewnych drobnych wariacji, gniazda SCART można ogólnie podzielić na następujące trzy typy.
- S-Video SCART
SCART to wielofunkcyjne złącze, którego można użyć do podłączenia do portu S-Video SCART. Do tego portu podłączysz też kabel RGB SCART, ale takie podłączenie pozwoli na przesyłanie tylko kompozytowego obrazu wideo.
- RGB SCART
To gniazdo SCART przeznaczone wyłącznie do obsługi sygnałów RGB. Takie podłączenie zapewnia lepszą jakość niż wideo kompozytowe, ale jakość wideo RGB będzie zależeć od parametrów telewizora/procesorów wideo Twojego sprzętu.
- Japoński 21-pinowy RGB
Japońska wersja gniazda SCART, znana też jako EIAJ TTC-003 albo JP-21 A, ma inaczej rozlokowane piny niż jej europejski odpowiednik. Na takie porty natkniemy się zazwyczaj w procesorach wideo z serii XRGB.
System SCART obsługuje sygnał RGB, kompozytowy i S-Video; niektóre urządzenia mogą być wyposażone w wielofunkcyjne gniazda SCART, które odbierają wszystkie trzy typy sygnałów.
Jakie są rodzaje wtyczek SCART?
Kable SCART przenoszą sygnał wideo kompozytowy i RGB (z synchronizacją kompozytową), stereo audio in/out oraz sygnał cyfrowy. Na rynku znajdziesz dwa typy wtyczek SCART.
- Wtyczka SCART z pełnym okablowaniem
To kable kompatybilne z sygnałem wideo kompozytowym i RGB. Wszystkie piny są w nich podłączone, co pozwala wykorzystać pełny potencjał kabla SCART.
- Wtyczka SCART tylko z RGB
We wtyczce RGB SCART podłączone są tylko piny RGB. Taki kabel przenosi jedynie obraz RGB bez dźwięku. Może działać kierunkowo i wymagać dodatkowych kabli, które przeniosą sygnał audio.
Jakie funkcje mają pojedyncze piny wtyczki SCART?
Poniższa tabelka pokazuje funkcje każdego pinu w Twoim eurozłączu SCART (EN 50049-1). Znajomość funkcji pojedynczych pinów pozwoli Ci poznać potencjalne problemy z połączeniem SCART.
| Pin | Funkcja |
| 1 | Wyjście audio (kanał prawy) |
| 2 | Wejście audio (kanał prawy) |
| 3 | Wyjście audio (kanał lewy/mono) |
| 4 | Masa sygnału audio (uziemienie pinów 1, 2, 3 & 6) |
| 5 | RGB – masa sygnału koloru niebieskiego (uziemienie pinu 7) |
| 6 | Wejście audio (kanał lewy/mono) |
| 7 | RGB – sygnał koloru niebieskiego |
| 8 | Sygnał przełączający Status & Aspect Ratio |
| 9 | RGB – masa sygnału koloru zielonego (uziemienie pinu 11) |
| 10 | Magistrala sterująca (AV.link) |
| 11 | RGB – sygnał koloru zielonego |
| 12 | Zarezerwowany / Dane 1 (non-standard) |
| 13 | RGB – masa sygnału koloru czerwonego (uziemienie pinu 15) |
| 14 | Dane masa (uziemienie pinów 8, 10 & 12) |
| 15 | RGB – sygnał koloru czerwonego |
| 16 | Sygnał przełączający |
| 17 | Masa sygnału kompozytowego wideo (uziemienie pinów 19 & 20) |
| 18 | Masa sygnału przełączającego (uziemienie pinu 16) |
| 19 | Composite video – wyjście |
| 20 | Composite video – wejście |
| 21 | Ekran/Obudowa |
Najczęściej zadawane pytania na temat połączeń SCART
W tej części poznasz odpowiedzi na najpowszechniej spotykane pytania na temat połączeń SCART.
Dlaczego wtyki SCART są powleczone złotem? Czy pozłacane złącze SCART działa lepiej niż zwyczajne?
Złota powłoka na złączu ma za zadanie chronić metalowe elementy przed utlenieniem. Nie jest niezbędna, o ile nie używasz wtyczek w mokrym lub wilgotnym środowisku albo ciągle ich nie podłączasz/odłączasz.
Czy mogę grać w gry z retro konsoli na ekranach nowszych telewizorów? Co jeśli mój telewizor nie ma złącza SCART?
Miłośnicy konsoli do gier vintage mogą oddawać się przyjemności gry w ulubione tytuły, wykorzystując nowoczesne zestawy telewizyjne. Niektóre z nowych telewizorów nadal mają porty SCART, przez które bezpośrednio podłączysz do nich konsolę.
Ale jeśli dysponujesz tylko portem HDMI, potrzebna Ci będzie przejściówka SCART na HDMI. Warto też pamiętać, że z pomocą różnorodnych adapterów SCART, takich jak SCART na VGA czy SCART na USB możesz podłączyć konsolę do różnych innych monitorów i wyświetlaczy.
Można też pokusić się o wykorzystanie odtwarzacza DVD lub magnetowidu ze złączem SCART. Te urządzenia zazwyczaj wyposażone są w dwa porty SCART, które umożliwiają stworzenie łańcuchowego połączenia.
Podłącz konsolę do portu SCART odtwarzacza, a drugi port urządzenia do telewizora. Uruchom konsolę i telewizor, i przełącz na odpowiedni kanał, by rozpocząć rozgrywkę.
Zajrzyj do naszego wpisu na blogu o tym, jak grać w stare gry na nowych telewizorach, gdzie dowiesz się więcej i znajdziesz najlepsze rozwiązanie, które pozwoli Ci sprawnie połączyć Twoją konsolę i telewizor.
Jak podłączyć kilka urządzeń SCART do pojedynczego portu SCART? Czy mogę podłączyć kilka starych konsoli do gier do jednego portu SCART?
Możliwe, że na Twoim strychu czeka kilka starszych konsoli, które rywalizują między sobą o pojedynczy port SCART na urządzeniu AV. Jeżeli chcesz wszystkich ich używać z podobną częstotliwością, ciągłe ich podłączanie i odłączanie będzie uciążliwe.
Rozwiązaniem jest zakup adaptera multi-SCART, czyli rozgałęźnika SCART, znanego też pod nazwą SCART switch box (przełącznik źródła SCART), który pozwala jednocześnie podłączyć kilka sprzętów. Takie adaptery są dostępne w wersjach: manualnej (ręczny wybór urządzenia), automatycznej (automatyczny wybór aktywnego urządzenia) oraz zdalnej (do przełączania między urządzeniami używasz pilota).
Dlaczego mój kabel SCART nie działa? Jak czyścić kable SCART?
Kabel SCART zaprojektowano tak, by pasował do gniazda tylko w jeden sposób. Stąd niemal niemożliwe jest złe jego podłączenie. Jeśli po dokładnym dopasowaniu problem nie znika, mamy kilka propozycji, które warto wypróbować.
Kabel i gniazdo mogą wymagać wyczyszczenia. Zanim się podejmiesz tego zadania, upewnij się, że wszystkie urządzenia i kable są rozłączone i odłączone od źródła zasilania. Użyj miękkiej szczoteczki i niepozostawiającej nitek ściereczki z mikrowłókna, by zetrzeć kurz i zabrudzenia z powierzchni. Możesz też wykorzystać sprężone powietrze.
Za pomocą wykałaczki albo patyczka z bawełnianą końcówką usuń brud z zakamarków. Bądź ostrożny i delikatny, gdy korzystasz z ostrych przedmiotów. Jeśli piny wyglądają na wygięte, spróbuj je wyprostować za pomocą pęsety.
Za słabą łączność może odpowiadać korozja i rdza. Delikatnie zetrzyj ją papierem ściernym. Uparte zabrudzenia usuniesz roztworem alkoholu izopropylowego albo używając odpowiednich środków czyszczących. Przed ponownym użyciem upewnij się, że sprzęt jest całkowicie suchy.
Jeśli czyszczenie nie rozwiązało Twojego problemu, zajrzyj do części omawiającej funkcje poszczególnych pinów, by ustalić, który nie działa. Problem może też mieć swoje źródło w samym sprzęcie albo nieodpowiednich gniazdach. Rozważ zakup nowego kabla SCART lub zwróć się o pomoc do eksperta.
Czym standard JP-21 SCART różni się od IEC 60933-1?
Poniższa tabelka przedstawia funkcje pinów w japońskiej wersji złącza SCART.
| Pin | Funkcja |
| 1 | Wejście audio (kanał lewy) |
| 2 | Wyjście audio (kanał lewy) |
| 3 | Audio masa |
| 4 | Audio masa |
| 5 | Wejście audio (kanał prawy) |
| 6 | Wyjście audio (kanał prawy) |
| 7 | Video masa |
| 8 | Video masa |
| 9 | Composite video wejście |
| 10 | Composite video wyjście |
| 11 | AV sygnał kontrolny |
| 12 | Ym wejście |
| 13 | Sygnał czerwony masa |
| 14 | Masa |
| 15 | Sygnał czerwony I/O |
| 16 | Ys wejście |
| 17 | Sygnał zielony masa |
| 18 | Sygnał niebieski masa |
| 19 | Sygnał zielonu I/O |
| 20 | Sygnał niebieski I/O |
| 21 | Wtyczka/Ekran |
Czym SCART różni się od DVI?
Kable SCART są przeznaczone do przesyłania sygnału analogowego, a DVI (Digital Visual Interface) – do przesyłania nieskompresowanego cyfrowego wideo. Kolejną różnicą jest to, że kable DVI nie są w stanie przenosić sygnałów audio. W przeciwieństwie do DVI, kable SCART mogą przenosić sygnały audio mono i stereo.
Te dwa interfejsy są różne, ale bez trudu znajdziesz w sprzedaży adaptery i kable, z pomocą których stworzysz połączenie SCART na DVI i DVI na SCART pomiędzy urządzeniami.
Jaka jest różnica pomiędzy SCART i HDMI?
Te dwa interfejsy przewodzą zarówno sygnały audio, jak i wideo. Kable SCART obsługują analogowe sygnały audio i wideo, a HDMI (High-Definition Multimedia Interface) obsługuje nieskompresowane dane wideo i skompresowane lub nieskompresowane cyfrowe dane audio.
W porównaniu z 560p maksymalnej rozdzielczości SCART, HDMI oferuje obsługę rozdzielczości 1080p. HDMI jest też kompatybilny z szerszą gamą urządzeń niż SCART.
HDMI to najnowszy standard, dostępny w niemal wszystkich nowoczesnych urządzeniach audiowizualnych. Jest wstecznie kompatybilny z cyfrowym wideo DVI single-link (DVI-D lub DVI-I), ale nie z DVI-A ani DVI dual-link..
Sprzęty z HDMI połączysz z tymi ze złączem SCART za pomocą kabli i adapterów HDMI na SCART i SCART na HDMI.
Podłącz się!
Mamy nadzieję, że ten wpis pozwolił Ci dowiedzieć się więcej o złączach SCART i ich możliwościach. Bądź zawsze na bieżąco i poznawaj nowe technologie – skorzystaj z okazji i subskrybuj nasz blog!
Planujesz zakup nowych kabli? Chcesz unowocześnić swój sprzęt? Skontaktuj się z nami, a chętnie pomożemy Ci znaleźć coś w sam raz dla Ciebie!